Nhưng bây giờ Nina không muốn đưa các bài về … anh hùng cách mạng, kiểu Ba phút sự thật, hay Babi Yar, để dịp khác vậy :). Nina xin giới thiệu một bài thơ … loãng mạn hơn, có tên là Tuyết trắng rơi. Thật ra thì cái câu đầu tiên của Evtushenko
Идут белые снеги
đã là … không đúng chuẩn, vì trong tiếng Nga thì phải nói là снега, chứ không phải снеги. Chính vì thế mà nhà thơ hài hước A.Ivanov đã có một bài thơ nhại bài này, và bài thơ nhại cũng khá nổi tiếng . Bài ấy bắt đầu như thế này
СHЕГИ И Я
Идут белые снеги,
а по-русски снега.
Это значит, на свете
наступила зима.
Hehe, nhưng thôi không lạc đề, bài thơ nhại kia có thể dễ dàng tìm thấy trên mạng. Còn cái bài thơ gốc thì khá lãng mạn, nhưng cũng khá dài, và khá lên gân, nên cũng khá khó dịch.
ИДУТ БЕЛЫЕ СНЕГИ
Евгений Евтушенко Чьи-то души бесследно, Идут белые снеги… я не верую в чудо, И я думаю, грешный, А любил я Россию дух ее пятистенок, Если было несладко, И надеждою маюсь, Пусть она позабудет, Идут белые снеги, Идут снеги большие, Быть бессмертным не в силе, 1965
|
TUYẾT TRẮNG RƠI
Evgeny Evtushenko Những tâm hồn ai đó Tuyết trắng rơi và rơi… Tôi không tin màu nhiệm Và tôi, người tội lỗi Mà tôi yêu nước Nga hồn những ngôi nhà gỗ Nếu có gì không hay Và tôi vẫn hy vọng Dẫu nước Nga có lẽ Tuyết trắng rơi và rơi Những bông tuyết lớn quá Không đủ sức bất tử 1965
|
Hi! Nhà này chả chịu ngó ngàng gì câu kéo cả. Cá cắn… mòn cả lưỡi câu mà vẫn chả thấy động tĩnh gì. Tôi đã “lăng-xê” bài thơ của Nina sang blog Oshin rồi (tiền trảm hậu tấu. Hi hi…):
http://blog.360.yahoo.com/blog-8VVIFUg1eq_M1U6heequz_9aVS5s?p=3516#comments.
Tôi lại com đây, Nina à! Bài này đúng là khó dịch, phải biết làm thơ mới dịch nổi như thế. Ví dụ “Идут белые снеги” mà dịch được là ” Tuyết trắng rơi và rơi” thì là rất thơ rồi còn gì. Vân vân… Ngoài ra, đúng như Nina nhận xét, bài thơ thật lãng mạn nhưng “khá lên gân” (có phải ta gọi đó là “lãng mạn cách mạng” không?). Tuy nhiên, đó gọi là “tính lịch sử” của bài thơ, không “bắt bẻ” làm gì, vì nó ra đời năm 1965 mà.
Chỉ nhân đây, nếu Nina không giận, thì đùa một chút nhé (khổ, tôi hay đùa lắm, không hiểu là dễ bị… “ghét cái mặt” lắm đấy?): Nói ra thì phạm thượng, dám chê nhà thơ nổi danh Evgeny Evtushenko của Nga. Nhưng cảm giác của ta bây giờ, khi đọc nó là thấy… có thể rút bài thơ xuống còn độ …4-6 khổ gì đó mà vẫn giữ được tư tưởng và… kể cả “gân cốt” của nó nữa, Nina có nghĩ thế không?
Ồ, em hoàn toàn đồng ý với bác về sự lên gân của Evtushenko. Hình như cụ này có lần phát biểu – nếu anh là nhà thơ thì cần để cho người ta về anh – tốt cũng được, xấu cũng xong, nhưng nếu không ai nói gì thì đó là thảm họa 🙂
Chính vì cái lên gân ấy mà em ít đọc Evtushenko. Tuy nhiên phải thừa nhận – cái sự lên gân ấy lại rất hơp ở một số bài thơ em đã đọc như “Ba phút sự thật”, “Babi Jar” mà em xin giới thiệu ở dịp khác…
Nếu gọi là “lên gân” thì theo Nina, Mai-a-cop-xki có “lên gân” không? Có chứ? Vậy là thời đó nó thế, nhỉ. Kiểu như thơ Tố Hữu ý, lên gân nhưng mà đọc thấy rất hay (Ví dụ: “Trái tim lớn chia ba phần tươi đỏ/Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều/Phần cho Thơ và phần để em yêu…” Ngày nay, em… “chã” thèm chơi với “ai” như thế, Nina nhỉ. Vậy mà thời đó, nếu Tố Hữu nói: “Em xấu hổ: thế cũng nhiều anh nhỉ”, là nói đúng đấy, chả ai “bĩu môi” cả đâu…) vì thời đó nó thế mà.
Vâng, đúng là phái xét trong thời điểm bài thơ viết ra bác ạ. Tất nhiên bây giờ có một số cái ta không thích, nhưng có lẽ là ta hơi thiếu công bằng chăng …
Mặc dù, có lẽ là thời gian sẽ là người trọng tài chính xác nhất…, những bài thơ hay nhất thì sẽ vẫn còn lại…